CCNA Internetworking Part-1

Internetworking အေၾကာင္းေျပာတဲ့အခါမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႕ CCNA သင္တန္းတက္တုန္းကေတာ့ internetworking ဆိုတာျပန္ျပီးေႏႊးေပးရံုပဲရွိတာပါ။ အခုေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ သင္တန္းေက်ာင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက network အေျခခံကေနစျပီးေတာ့သင္ၾကတယ္ဗ်။ ဘာလို႕လဲဆိုေတာ့ အဲဒါမွ networking လာတက္တဲ့ေက်ာင္းသားေတြကို CCNA အတန္းထဲဆြဲသြင္းလို႕ရမွာေလ။ အဲ....သင္တဲ့ဆရာေတြကေတာ့ပိုပင္ပန္းတာေပါ့ဗ်ာ။ ထားပါ..ဒီေတာ့ကၽြန္ေတာ္ကလည္း network အေျခခံကေနပဲစျပီးရွင္းျပသြားမယ္။ အေျခခံဆိုေပမဲ့ လံုး၀ၾကီးအေျခခံေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ အေခၚအေ၀ၚေလးနည္းနည္းရွင္းျပျပီးတာနဲ႕ infrastructure တစ္ခုနဲ႕ယွဥ္ျပီးေျပာျပသြားမွာပါ။ နားမလည္တာရွိရင္ေတာ့ ျပန္ျပီးေမးနိဳင္ပါတယ္။ ကဲ...စလိုက္ၾကရေအာင္ဗ်ာ။

What is a Network?
Network ဆိုတာကြန္ပ်ဴတာနွစ္လံုး၊ ဒါမွမဟုတ္ နွစ္လံုးထက္ပိုတဲ့ကြန္ပ်ဴတာေတြကို တစ္လံုးနဲ႕တစ္လံုး ၾကိဳး (wire) နဲ႕ျဖစ္ေစ၊ ၾကိဳးမဲ့ (wireless) ျဖစ္ေစခ်ိတ္ဆက္ထားတာကိုဆိုလိုတာပါ။ ဒီေတာ့ဘာေၾကာင့္
network ခ်ိတ္သလဲလို႕ေမးစရာရွိပါတယ္။ ဟုတ္ကဲ့ပါ....network ခ်ိတ္ရတဲ့အဓိကရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ Data ေတြကိုအျပန္အလွန္ေ၀မွ်ဖို႕(data sharing) အတြက္ပဲျဖစ္ပါတယ္။

ပံုကိုၾကည့္လိုက္ပါ PC-1 နဲ႕ PC-2 ကို ၾကိဳးနဲ႔ network ခ်ိတ္ထားပါတယ္။ PC-1 မွာက Music ဆိုတဲ့ Data ေတြရွိေနျပီး၊ PC-2 မွာက Games ဆိုတဲ့ Data ေတြရွိေနပါတယ္။ ဒီေတာ့ PC-1 က Games ကစားခ်င္ရင္ PC-2 ဆီကေန network ကိုအသံုးျပဳျပီး data ကိုလွမ္းယူနိဳင္ပါတယ္။ အဲဒီလိုပဲ PC-2 ကလည္း သီခ်င္း (Music) နားေထာင္ခ်င္ရင္ PC-1 ကေနလွမ္းယူရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္လို႕ network သာမခ်ိတ္ထားဘူးဆိုရင္ေတာ့ PC နွစ္လံုးစလံုးမွာ Games ဆိုတဲ့ Data ေရာ Music ဆိုတဲ့ Data ႏွစ္ခုစလံုးကို တစ္လံုးစီ လိုက္ျပီးထည့္ထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါက PC
နွစ္လံုးပဲရွိပါေသးတယ္။ PC ေတြအမ်ားၾကီးသာျဖစ္လာရင္ဘယ္လို႕လုပ္မလဲ။ Data လုိက္ထည့္ေနရတာနဲ႕တင္ အခ်ိန္ေတြကုန္သြားပါလိမ့္မယ္။ အဲဒီလို အခ်ိန္ကုန္သက္သာေအာင္ network ခ်ိတ္ဆက္ျခင္းျဖင့္ေျဖရွင္းနိဳင္ပါတယ္။

Network Medium
Network medium ဆိုတာ network ခ်ိတ္ဆက္တဲ့ေနရာမွာ ၾကားကခံျပီးခ်ိတ္ဆက္ေပးတဲ့ ပစၥည္းေတြပါ။ အဲဒါေတြကေတာ့

• Network Cable
• Network Connector
• Network Card

ဒါတင္ပဲလားဆိုရင္ေတာ့..က်န္ပါေသးတယ္။ ဥပမာ။  ။ Network Switch, hub, router တို႕ပါ။ ဒါေပမဲ့ကြန္ပ်ဴတာ ၂လံုးပဲခ်ိတ္မယ္ဆိုရင္ေတာ့အေပၚက ၃ခုနဲ႕လံုေလာက္ပါတယ္။
Network Card ဆိုတာကြန္ပ်ဴတာထဲမွာရွိတာျဖစ္ျပီး သူ႕ကို NIC(network interface card) လုိ႕လဲအတိုေကာက္ေခၚပါေသးတယ္။ အဲဒီ network card ေပၚမွာ network ခ်ိတ္ရင္လိုမယ့္ Address ေတြကို ထည့္ေပးရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ Address အေၾကာင္းကိုရွင္းျပခ်င္ပါတယ္။ Address ၂ မ်ိဳးရွိပါတယ္။ Physical Address နဲ႕ Logical Address ဆိုျပီးျဖစ္ပါတယ္။ Physical Address က Network Card ကို၀ယ္ကတည္းကအေသထည့္ေပးလိုက္တာျဖစ္ျပီးသူ႕ကိုေျပာင္းလို႕မရပါဘူး။ ဥပမာ၊ ၊ 64-70-02-0B-CE-8A ဒီလိုမ်ိဳးဗ်။ သူက 48 bit ရွိပါတယ္။ Physical Address ကို MAC Address လို႕လဲေခၚပါတယ္။CCNA  ေျဖမယ့္သူတစ္ေယာက္အေနနဲ႕ဒါေတြကိုအလြတ္ကိုသိေနရပါမယ္။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ Logical address ဗ်။ သူကေတာ့ IP(internet protocol) Address ကိုေျပာတာပါ။ IP address က 32 bit ရွိပါတယ္။ 192.168.1.1 ဒီလိုမ်ိဳးပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ IP Addressing ကိုအေသးစိတ္ရွင္းပါမယ္။ CCNA မွာ IP Address ကအဓိကဗ်။ သူ႕ကိုကၽြမ္းကၽြမ္းက်င္က်င္ တြက္တတ္ဖို႕လိုပါတယ္။ ေနာက္တစ္ခုက network connector ပါ။ network ေခါင္းေပါ့ဗ်ာ။ အားလံုးလဲသိျပီးသားျဖစ္မွာပါ။ Network မွာ RJ-45 connector ကိုသံုးျပီး phone မွာေတာ့ RJ-11 connector ကိုသံုးပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ Motherboard ေတြမွာ network port က built-in ပါပါတယ္။ မပါရင္ေတာ့ PCI Slot မွာထပ္စိုက္ျပီးေတာ့သံုးနိုင္ပါတယ္။

Hub
Hub ဆုိတာကေတာ့ ၂လံုးထက္ပုိတဲ့ကြန္ပ်ဴတာေတြကို network ခ်ိတ္ဆက္ေတာ့မယ္ဆိုရင္သံုးတာျဖစ္ပါတယ္။ သူကေတာ့ အရင္တုန္းကသံုးတာပါ။ ေနာက္ပိုင္းမွာ hub ထက္စာရင္ switch ကိုပဲပိုျပီးအသံုးျပဳလာၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ CCNA အတြက္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ Knowledge အေနနဲ႕ပဲျဖစ္ျဖစ္သိထားရပါလိမ့္မယ္။ hub မွာ Active hub နဲ႕ passive hub ဆိုျပီးရွိပါတယ္။ Active hub ကေတာ့ power ေပးဖို႕လိုျပီး၊ passive hub ကေတာ့ power ေပးစရာမလိုပါဘူး။ network hub ေတြက OSI model (ေနာက္ပိုင္းမွာလာမယ္) ရဲ႕ Layer 1 devices ေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ hub နဲ႕ခ်ိတ္ထားတဲ့ network က collision domain တစ္ခုပဲရွိပါတယ္။ ရႈပ္မသြားပါနဲ႕ဦး။ collision domain အေၾကာင္းကိုေနာကပိုင္းမွာသပ္သပ္ထပ္ရွင္းထားပါတယ္။ မွတ္စရာေတြကေတာ့တျဖည္းျဖည္းနဲ႕မ်ားလာပါလိမ့္မယ္။

Switch
Switch ကလည္း hub လိုပဲ computer ေတြအမ်ားၾကီးကိုခ်ိတ္ေတာ့မယ္ဆိုရင္သံုးတာပါ။ အေပၚမွာေျပာခဲ့တဲ့အတိုင္းပဲ switch ကိုပိုျပီးအသံုးမ်ားၾကပါတယ္။ ခ်ိတ္လို႕ရတဲ့ အေပါက္ (port) အေရအတြက္ကလည္း hub ထက္ပိုမ်ားတဲ့အျပင္၊ hub ထက္စာရင္ switch က performance ပိုေကာင္းလို႕ပါ။ အဲဒီဟာကို duplex လို႕ေခၚပါတယ္။ Switch က full duplex ျဖစ္ျပီးေတာ့ hub ကေတာ့ half-duplex ျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္ကပံုေလးနဲ႕ ဥပမာျပပါမယ္။

  hub နဲ႕သာခ်ိတ္ထားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ one way ဒါမွမဟုတ္ one direction ေပါ့။ တစ္ၾကိမ္ကိုတစ္ခုပဲရမယ္။ send ေနရင္ receive မလုပ္နိဳင္ပါဘူး။ receive လုပ္ေနရင္လဲ send မလုပ္နိဳင္ပါဘူး။ အဲဒါကို half-duplex လို႕ေခၚတာပါ။ switch ကေတာ့ full-duplex ဆိုတဲ့အတိုင္း တစ္ၾကိမ္ထဲမွာပဲ send ေရာ၊ receive ေရာလုပ္နိဳင္ပါတယ္။ switch ကေတာ့ full-duplex ေပါ့ဗ်ာ။ ေနာက္တစ္ခုကေတာ့ ဥပမာ....switch တစ္ခုနဲ႕ hub တစ္ခုစီရွိျပီး အေပါက္ ၅ ေပါက္ (5 port) စီပါတယ္ဆိုပါေတာ့။ သူတို႕နွစ္ခုစလံုးရဲ႕ speed က 100 Mbs ရွိတယ္ဆိုရင္၊ hub က ငါးေပါက္( 5port)လံုးေပါင္းမွ 100Mbs ရတာျဖစ္ျပီး၊ switch ကေတာ့ ၁ေပါက္စီက 100Mbs ရေနတာျဖစ္ပါတယ္။ မတူပါဘူး။